Lepsza przyszłość – ograniczenie nadmiernej konsumpcji nowej elektroniki. Jak to zrobić w świecie cyfryzacji?

14.09.2021

Nadmierna konsumpcja jest problemem, z którym zmaga się cały świat. Dostępność wielu produktów, usług, czy chociażby możliwość niemal nieograniczonego podróżowania sprawia, że środowisko cierpi, a gromadzące się zanieczyszczenia zagrażają ekosystemom. Czy istnieją rozwiązania, które pozwolą temu przeciwdziałać? Tak! Jednym z nich jest korzystanie z surowców wtórnych.

Nadmierna konsumpcja – aktualny problem świata

Do elektroniki można zaliczać urządzenia takie, jak na przykład laptopy, tablety, komputery, czy smartfony. To jedna z największych gałęzi światowego handlu, która stale się rozrasta, chociażby ze względu na postępującą digitalizację. Wiąże się to z rozbudowanym procesem produkcyjnym, obejmującym stałe wytwarzanie komponentów elektronicznych, na przykład procesorów, kart graficznych, czy innych elementów odpowiadających za funkcjonowanie w sieci, rozrywkę, komunikację i pracę.

Według danych z raportu UNEP – Programu Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska, świat produkuje aż 50 milionów ton odpadów elektronicznych rocznie. Dla porównania – jest to waga większa od łącznych gabarytów wszystkich wyprodukowanych dotychczas na świecie samolotów komercyjnych.

Zatrważającym faktem jest to, że tylko 20% z nich jest tak naprawdę poddanych recyklingowi. Jakie są efekty? Niewłaściwa gospodarka elektrośmieci prowadzi do takich zdarzeń, jak utrata cennych surowców – złota, platyny i kobaltu, czyli pierwiastków niezwykle rzadko występujących na ziemi. Szacuje się, że nawet 7% światowego złota może znajdować się w tzw. e-odpadach.

Zmiany klimatyczne

Zanieczyszczenia wpływają również na zmiany klimatyczne, katastrofalne w skutkach dla środowiska – roślin, mikroorganizmów i zwierząt. Jednym z głównych celów światowego przemysłu jest wdrażanie działań, które spowodują zatrzymanie dramatycznego wzrostu temperatury, a następnie obniżenia jej poziomu poniżej 1,5°C.

Prowadzi do tego m.in. obniżenie emisji spalania węgla o około 80% do 2030 roku – z 14 Gt CO2 w 2019 roku do 3 Gt CO2 w 2030 roku. Odniesieniem są także plany z lat 90., kiedy zaczęto zauważać, jakie niebezpieczeństwo generuje nadmierna produkcja dóbr. Od tego czasu emisja ciepła została zredukowana o 23% w Unii Europejskiej, a założenia całego planu dążą do tego, aby ta wartość była mniejsza o 40% w stosunku do wyników z lat 90. właśnie w 2030 roku. Aktualnie trwają także badania, mające na celu oszacowanie, czy ta wartość nie może być zredukowana jeszcze bardziej – do 55%. Dzięki temu będzie można osiągnąć neutralność klimatyczną.

Dlatego warto postawić na recykling elektroniki w myśl zasady, że wszystkie wielkie zmiany, należy zaczynać od siebie. Zamiast wymieniać całe sprzęty, można wymieniać tylko baterie lub inne podzespoły, nadając im nowe życie. Dzięki temu znacznie ograniczymy elektroodpady, które pochłaniają świat.

Co wpływa na to, że tak często wymieniamy elektronikę?

Jednym z najczęściej wybieranych urządzeń elektronicznych jest laptop. Dlatego warto przyjrzeć się zachowaniom użytkowników tego urządzenia, a także tym aspektom, które wpływają na ich działania. Laptop to urządzenie, które sprawdza się w pracy, podczas nauki, czy do rozrywki. Na ile lat starcza laptop? Czy użytkownicy decydują się na zakup częściej, niż powinni?

To, na ile lat starcza laptop, jest uzależnione od kilku aspektów. Nie w każdym przypadku cena ma wpływ na jakość urządzenia – jednak jeżeli chodzi o laptopy – jest dość istotna. Innym czynnikiem jest sposób użytkowania. Biorąc pod uwagę te dwie kwestie, można ocenić, czy dany produkt, np. laptop do pracy biurowej, będzie pracował krótko lub długo.

Od czego zależy to, na ile starcza laptop?

Na początku trzeba zastanowić się, w jakich celach będzie użytkowany produkt. Dzięki temu można odpowiednio dopasować jego parametry. Przykładowo, typowy laptop konsumencki nie będzie się długo sprawował, jeżeli będzie wykorzystywany do pracy na wymagających programach graficznych i grach. Korzystając z niego tylko w trakcie przeglądania witryn internetowych, skrzynki e-mail, czy oglądania filmów, można cieszyć się bezawaryjnym działaniem nawet przez kilka lat.

W przypadku laptopów gamingowych sytuacja prezentuje się nieco inaczej, ponieważ wypuszczane przez producentów gry, co roku stawiają wyższe wymagania kartom graficznym, czy innym podzespołom. Dlatego rozwiązaniem będzie zakup modelu, do którego łatwo znaleźć części wymienne, właśnie takie jak karta graficzna. Dotyczy to również laptopów do obróbki filmów, czy produkcji muzyki.

Gospodarka cyrkularna – odpowiedź na potrzeby świata

Gospodarka cyrkularna, to ponowne wykorzystywanie lub wymienianie używanych części. Takie działania nazywane są również upcyklingiem. Dotyczy to również elektroniki – laptopów. Sposób działania gospodarki cyrkularnej jest opisany w kilku zasadach, m.in. stwórz, użytkuj i podaruj drugie życie zużytym produktom. W pierwszej odsłonie akcji „Zielony kierunek” poruszaliśmy ten aspekt w szerszym zakresie wraz z North.pl.

Według gospodarki cyrkularnej działają też takie firmy jak Precio.pl, które dystrybuują używane urządzenia elektroniczne z segmentu biznesowego lub IT, czyli produktów o znakomitej specyfikacji technicznej. To właśnie dzięki nim można nabyć, np. laptop na firmę lub po prostu jako klient indywidualny, w dobrej cenie, z gwarancją, a także funkcjami i rozwiązaniami, które nie są dostępne w wersji konsumenckiej. Przykładem jest laptop z podświetlaną klawiaturą, który jest standardem w urządzeniach z serii biznes.

Na co zwrócić uwagę przy zakupie – laptop spełniający wymagania użytkownika

Jak wspomniano wcześniej, dobry laptop powinien być dostosowany do wymagań użytkownika – odpowiedni procesor, system chłodzenia i inne podzespoły, sprawdzające się np. podczas takich zastosowań, jak obsługa zaawansowanego oprogramowania lub wymagających gier.

Do tych aspektów warto także zaliczyć ekologię – korzystanie z rozwiązań, jakie oferuje gospodarka cyrkularna. Nowe nie zawsze jest lepsze, coraz częściej korzystniejsze jest wybieranie, np. laptopów poleasingowych, które są całkowicie odnowione i otrzymują drugie życie, zapewniając użytkownikowi pełen zakres funkcji i dużą wydajność. Wybierając taki sprzęt, można nie tylko korzystać z rozwiązań niespotykanych w typowych laptopach konsumenckich, ale także realnie przyczyniać się do ochrony naszej planety.

Tekst powstał w ramach akcji Zielony kierunek organizowanej przez North, Precio i Green Cell. Więcej o założeniach akcji przeczytasz tutaj.

Źródła: